1,753 total views,  1 views today

ΘΕΣΣΑΛΟΙ

         Κατά την αρχαία εποχή, στο μαντείο της Δωδώνης, στην Ήπειρο, λατρεύονταν ο «Δωδωναίος Δίας»,  οι ιερείς του δε ονομάζονταν  «Σελλοί»  και απ΄ αυτό το όνομα προήλθε και το όνομα  «Έλλην».  Το όνομα του δήμου Σελλάνων Ν. Καρδίτσας έχει σχέση με το όνομα Σελλοί, ιερέων του Δωδωναίου Διός. Το θεό αυτό επικαλείται και ο Αχιλλέας, (Όμ. Ιλ. 233-235).  Κατά τον Θουκυδίδη, το εξηκοστό έτος μετά την άλωση του Ιλίου (Τροίας)  δηλ. το 1124 π.Χ, οι πρώτοι Θεσσαλοί κατέβηκαν από την  Ήπειρο, κατέλαβαν τη Δ. Θεσσαλία και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της αρχαίας Άρνης (Σοφάδες) και ύστερα απ΄ αυτά όλη η περιοχή, ονομάστηκε «Θεσσαλία». Τους πρώτους από τους κατοίκους της πεδιάδας που θα συναντούσαν κατά την πανάρχαια εκείνη εποχή, ήταν οι κάτοικοι του Δήμου Σελλάνων. (“Θεσσαλικά Χρονικά” σελ. 223).

      Αργότερα, το 1104 π.Χ., δηλ. 80 χρόνια μετά την άλωση της Τροίας, κατεβαίνουν στην Θεσσαλία και στην υπόλοιπη Ελλάδα οι Δωριείς, που είναι μακεδονικό φύλο. Η κάθοδος αυτή των Δωριέων λέγεται, κάθοδος των «Ηρακλειδών.»

     Στους μετέπειτα χρόνους, 400 με 50 π.Χ. περίπου,  αναπτύχθηκαν στην ευρύτερη περιοχή μας δυο σημαντικές πόλεις:  Η πόλη των αρχαίων Γόμφων  «Οι Γόμφοι», 1,5 χλμ Β.Α.  του Μουζακίου, στην σημερινή θέση  «Επισκοπή Μουζακίου», (λείψανά της σώζονται ακόμη και σήμερα), και η αρχαία «Ιθώμη», σημερινό Φανάρι,  10 χλμ περίπου Ν.Α του Μουζακίου.  Ο οικισμός μας, εάν υπήρχε τότε, ίσως θα ήταν στα όρια της κυριαρχίας των δυο αυτών πόλεων, στη θέση «Αη-Γιώργια Γελάνθης».  Την ίδια περίπου εποχή κάνουν την εμφάνισή τους στην Ελλάδα και οι Ρωμαίοι.

ΡΩΜΑΙΟΙ

      Οι Ρωμαίοι αφού καθυπέταξαν τους Καρχηδόνιους στράφηκαν εναντίον των Ελλήνων.  Με αρχηγό τον Ύπατο Φλαμινίνο, (197 π.Χ.)  για να εισέλθουν από την  Ήπειρο στην πεδιάδα της Θεσσαλίας και από εκεί να κινηθούν  νότια, ακολούθησαν τον πιο σύντομο δρόμο που ενώνει την αρχαία Αμβρακία (Άρτα) με τους αρχαίους Γόμφους (Μουζάκι).  Τον ίδιο χρόνο ο Φλαμινίνος νικά το Φίλιππο Ε΄ της Μακεδονίας στη θέση Κυνός Κεφαλαί των Φαρσάλων. Ο Αμύνανδρος, βασιλιάς των Αθαμάνων, με τη βοήθεια των Ρωμαίων, καταλαμβάνει  την πόλη των Γόμφων, 198 π.Χ.  Μέσα στα επόμενα 50 χρόνια η Ελλάδα υποδουλώθηκε οριστικά στους Ρωμαίους, 146 π.Χ., οπότε καταστράφηκε ολοσχερώς και η πόλη της Κορίνθου.

Ρωμαϊκό νόμισμα που βρέθηκε στα Άη-Γιώργια Γελάνθης (βρίσκεται στο μουσείο Καρδίτσας).

     Κατά τον εμφύλιο ρωμαϊκό πόλεμο, το 48 π.Χ., ο Ιούλιος  Καίσαρας, αφού πρώτα κατέλαβε την  αρχαία πόλη των Γόμφων, μετά τη λεηλάτησε, επειδή οι κάτοικοί της είχαν ταχθεί με το μέρος του αντιπάλου του  Πομπηϊου, τον οποίο και νίκησε το ίδιο έτος (48 π.Χ.),  στα Φάρσαλα.   Από τα διάφορα ρωμαϊκά, χάλκινα νομίσματα, αγγεία, τάφοι  κ.λ.π. που βρέθηκαν κατά καιρούς στην αγροτική περιοχή «Αη-Γιώργια Γελάνθης»  θέλουμε να πιστεύουμε, ότι στο μέρος αυτό να υπήρχε οικισμός ή και ίσως, χωρίς αυτό να είναι ιστορικά αποδεδειγμένο, ότι ο Ιούλιος Καίσαρας να είχε στρατοπεδεύσει με το στρατό του στην περιοχή αυτή καθώς και στο χωριό Καππούα (Καππά) και από εκεί να στράφηκε εναντίον των Γόμφων.

H κοίτη του Πάμισου ποταμού όπου βρέθηκαν
αρκετοί τάφοι Ρωμαϊκής εποχής. Στο βάθος η Επισκοπή Μουζακίου.

    Τα νερά του Πάμισου ποταμού,  μεταξύ της νέας γέφυρας Γελάνθης και των ορίων περιοχής Γελάνθης-Μαυρομματίου-Μουζακίου (Επισκοπή), έχουν φέρει κατά καιρούς στο φως, αρκετούς τάφους της Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής εποχής, με αξιόλογα ευρήματα, αγγεία, στήλες, νομίσματα κ.λ.π.

     Στο βιβλίο  « Οδοιπορικό  στα Μνημεία του Νομού Καρδίτσας», σελ. 70, αναφέρεται ότι στο σημείο αυτό αναπτυσσόταν το νότιο νεκροταφείο των «Αρχαίων Γόμφων». Στην κοίτη του ποταμού και σε απόσταση 50-60 μέτρα δυτικά της σημερινής γέφυρας σώζονται λείψανα δύο βάθρων γεφυρών, «ΚΑΜΑΡΕΣ», από τα οποία το ένα είναι υστερορωμαϊκής περιόδου, κατασκευασμένο από ασβεστολιθικές πέτρες, (σελ. 70 ιδίου βιβλίου.)  Το σημερινό τοπωνύμιο «ΚΑΜΑΡΕΣ» κτηματικής περιοχής Γελάνθης,  πήρε το όνομά του από τις καμάρες αυτές.

Λείψανα Ρωμαϊκής γέφυρας (καμάρα), 100 μέτρα δυτικά από τη γέφυρα.

    Φημολογείται πως, στην περιοχή αυτή, πριν από  χρόνια, γύρω στα 1980, τα νερά του ποταμού Πάμισου, έφεραν στο φως μία μαρμάρινη επιτάφια πλάκα, την οποία βρήκε κάποιος κάτοικος Γελάνθης.  Η πλάκα αυτή έφερε λιθανάγλυφη επιγραφή και σε αρχαία ελληνική γραφή «ΛΥΚΟΦΡΩΝ ΛΙΚΙΣΚΟΣ».                   Ανατρέχοντας στην Εγκυκλοπαίδεια «ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗ» διαβάζουμε ότι ο Λυκόφρων ήταν ο ιδρυτής της δυναστείας των «τυράννων»  των αρχαίων Φερών  (Βελεστίνο Βόλου), 405 π.Χ.  Έχοντας σκοπό ο Λυκόφρων να ενώσει τους Θεσσαλούς εναντίον των μεγάλων γαιοκτημόνων, ιδίως των Αλευαδών, στράφηκε εναντίον τους και τους νίκησε το 402 π.Χ., αφού πρώτα νίκησε τους Λαρισαίους και άλλους Θεσσαλούς, 404 π.Χ.  Αργότερα, οι Αλευαδοί, μη ανεχόμενοι την κυριαρχία των Φεραίων τυράννων, κάλεσαν σε βοήθεια το Φίλιππο της Μακεδονίας  ο οποίος εκτόπισε το Λυκόφρονα, διάδοχο και εγγονό από θυγατέρα του ιδρυτή της δυναστείας των Φερών, από τις Φέρες το 358 π.Χ.  Άγνωστο βέβαια παραμένει σε ποιον Λυκόφρονα  ανήκει ο τάφος. Περίεργο δε είναι πως, από τις Φέρες (Βελεστίνο) να ετάφη τόσο μακριά ο Λυκόφρων,  στην περιοχή αυτή.  Η μόνη εξήγηση που μπορεί να δοθεί είναι, να πρόκειται για κάποιον άλλο συνώνυμό του στρατηγό των Γόμφων,  ή και καθόλου περίεργο η πλάκα αυτή να βρέθηκε σε περιοχή των Φερών και να μεταφέρθηκε στο σημείο αυτό  από τυμβωρύχους,  για να θολώσουν τα νερά της αρχαιολογικής υπηρεσίας, εάν  κάποτε  ήθελαν συλληφθεί.

      Επίσης, στην αγροτική περιοχή  «Αη—Γιώργια»,  εκεί βρισκόταν ο παλαιός οικισμός μέχρι το 1700 μ.Χ. περίπου, έχουν βρεθεί κατά καιρούς από γεωργούς που όργωναν τα χωράφια τους ή έσκαβαν τα αμπέλια τους εκεί, πολλά χρυσά  Αλεξανδρινής  εποχής,  χάλκινα  και δακτυλίδια Ρωμαϊκής εποχής, χρυσά Κωσταντινάτα και άλλα νομίσματα κυρίως βυζαντινής εποχής.